از تیم کوک، مدیرعامل اپل چه میدانید؟!
تیم کوک، کسی که سالها در سایه استیو جابز بود، به همراه او اعتبار و سوددهی را به شرکت اپل بازگرداند و پس از ۱۴ سال خدمت در این شرکت، به مقام مدیرعاملی اپل رسید. تیم کوک در ۲۴ اگوست سال ۲۰۱۱، به عنوان مدیرعامل بزرگترین شرکت تکنولوژی جهان، اپل برگزیده شد. شرکت اپل با پیشنهاد شگفتانگیز ۳۸۷ میلیون دلاری، او را به گرانترین مدیر ارشد اجرایی دنیا تبدیل کرد. درست درزمانی که به نظر میرسید شرکت اپل دوران محصولات انقلابی خود را پشت سر گذاشته است، تیم کوک توانست اعتبار تاریخی این برند را مجددا احیا کند. تصمیم او برای ادامه راه استیو جابز و آرامش شخصی او که توانست اپل را از نوسانات سخت به ثباتی شگفتانگیز برساند، تیم کوک را تبدیل به دومین مدیرعامل افسانهی این شرکت کرد.
تیم کوک؛ از کودکی تا دانشگاه
تیموتی دی کوک، در تاریخ ۱ نوامبر سال ۱۹۶۰ در شهر رابرتزدیل ایالت آلابامای آمریکا چشم به دنیا گشود. پدرش دونالد، کارگر کارخانه کشتیسازی و مادرش جرالدین، خانهدار بود. خانواده کوک بهجز تیم، دو پسر دیگر هم داشتند. تیم دوران دبیرستان خود را در مدرسه رابرتزدیل گذراند و در سال ۱۹۷۸، بهعنوان دومین دانشآموز برتر این دبیرستان فارغالتحصیل شد.
پس از آن، تیم در رشته مهندسی صنایع وارد دانشگاه آبرن آلاباما شد و پس از فارغالتحصیلی در سال ۱۹۸۲، تحصیلات خود را در رشته MBA در دانشگاه کسبوکار دوک ادامه داد. در سال ۱۹۸۸، او علاوه بر دریافت مدرک کارشناسی ارشد مدیریت خود، موفق به اخذ مدرک فوکوا اسکولار (Fuqua Scholar) شد که معتبرترین عنوان افتخاری دانشگاه دوک است و هرسال، تنها به ده درصد از دانشآموختگان و فارغالتحصیلان این دانشگاه اعطا میشود.
ورود تیم کوک به دنیای فناوری
تیم کوک که در دوران دانشجویی رؤیای کار در عرصهی تکنولوژی را در سر میپروراند، در مدت کوتاهی پس از فارغالتحصیلی، کار خود را با شرکت رایانهای ماشینهای تجاری آیبیام آغاز کرد و ۱۲ سال در همین شرکت فعالیت مستمر داشت. او در اواخر این دوران، بهعنوان مدیر اجرایی شرکت نورث امریکن انتخاب شد و مسئولیت تولید و توزیع کامپیوترهای شخصی آیبیام را در آمریکای شمالی و آمریکای لاتین عهدهدار شد.
در سال ۱۹۹۴، تیم کوک به سمت مدیر ارشد عملیاتی بخش فروش شرکت اینتلیجنت الکترونیکس منصوب و پس از سه سال، شرکت کامپیوتری کامپک از او خواست معاونت بخش خرید و ریاست بخش انبار این شرکت را بپذیرد.
فعالیت حرفهای تیم کوک در شرکت اپل
تیم کوک فقط شش ماه در شرکت کامپک ماند و پس از آن برای مصاحبه شغلی به شرکت اپل رفت. در آن زمان، شرکت اپل روزهای درخشانی را نمیگذراند. فروش کاهش پیدا کرده بود و سوددهی این شرکت سیری نزولی داشت. دوستان تیم به او توصیه میکردند از تصمیم خود صرف نظر کند؛ ولی تیم بهشدت تحت تأثیر چشمانداز استیو جابز قرار گرفته بود. او بعدها گفت: «تمام شواهد منطقی به من میگفتند نباید موقعیت رو به رشد خود را در کامپک رها کنم. روزی که من به شرکت اپل رفتم، به شهود درونیم گوش کردم، نه به فلسفههایی که نیمکره چپ مغزم تکرار میکرد و نه به هشدارهای همکارانم. هنوز پنج دقیقه از مصاحبه استیو جابز با من نگذشته بود که من تمام منطق و علائم هشدار را دور ریختم و حضور در اپل را پذیرفتم. ادراکم میگفت چنین شانسی تنها یکبار در زندگی من رخ میدهد؛ اینکه بخواهم در کنار یک نابغه خلاق کار کنم. با تمام وجود میخواستم در تیم اجرایی اپل باشم و کمک کنم که این شرکت دوباره احیا شود.»
کوک کار خود را در شرکت اپل، بهعنوان مدیر ارشد فروش و عملیات جهانی و رئیس بخش خدمات مشتریان شروع کرد. او در این مقام استراتژیهای راهبردی میان فروشندگان و توزیعکنندگان را توسعه داد و واحد مکینتاش اپل را هم رهبری کرد.
کوک کارخانهها و انبارها را بست و آنها را با تولیدکنندگان قراردادی جایگزین کرد. درنتیجه این اقدام، دستگاههای بیشتری در مدت کمتری تولید شدند و در خط فروش قرار گرفتند. یک سال پس از پیوستن تیم کوک به اپل یعنی در سال ۱۹۹۸، این شرکت توانست از ضررهای سنگین سال پیش خلاصی یابد و بار دیگر به سوددهی برسد.
در سال ۲۰۰۴، زمانی که جابز برای یکی از دورههای درمانیش در بیمارستان بستری بود، تیم کوک به مدت دو ماه بهعنوان جانشین موقت سرپرستی اپل را به عهده گرفت.
در سال ۲۰۰۵، کوک به سرمایهگذاریهایی روی آورد که آینده شرکت را تضمین میکردند؛ مثل قراردادهای بلندمدت با تولیدکنندههای فلش مموری و اجزاء ذخیرهسازی کامپیوتری که مبنای حافظههای آیفون و آیپد شد. کوک با کاهش دادن هزینهها و مؤثرتر کردن روشهای بازاریابی، توانست شرکت اپل را دوباره به مسیر رشد خود بازگرداند.
در ژانویه سال ۲۰۰۷، کوک به مقام مدیریت عملیاتی شرکت اپل رسید. در همین سال شرکت اپل آیفون را به جهان معرفی کرد؛ محصولی که به چهره تکنولوژی تلفن همراه رنگ دیگری میداد. در سال ۲۰۰۹ کوک به ریاست اجرایی این شرکت منصوب شد. در همان سال او به جابز پیشنهاد کرد که پیوند کبد را بپذیرد و داوطلب شد بخشی از کبدش را به او اهدا کند؛ ولی جابز موافقت نکرد. در ژانویه سال ۲۰۱۱، هیئتمدیره با مرخصی استعلاجی جابز موافقت کرد. در این زمان تیم کوک مسئول عملیات اجرایی «روزبهروز» اپل بود و تصمیمگیریهای مهم شرکت را استیو جابز انجام میداد.
تیم کوک؛ مدیر اجرایی اپل
استیو جابز که بهسختی با بیماری سرطان میجنگید، در سال ۲۰۱۱ از مقام مدیرعاملی استعفا داد و تصمیم گرفت رئیس هیئتمدیره باقی بماند. در تاریخ ۲۴ آگوست ۲۰۱۱، تیم کوک بهعنوان مدیرعامل جدید شرکت اپل انتخاب شد. شش هفته بعد، یعنی در تاریخ ۵ اکتبر ۲۰۱۱، استیو جابز به دلیل عوارض بیماری سرطان پانکراس درگذشت. مجله فوربز در یادداشتی نوشت که همکاری جابز و کوک، شرکت اپل را از مارپیچ سقوط نجات داد و آن را از پایینترین سطح ارزش خود در سال ۱۹۹۵، به شرکتی ۱۰۰ میلیارد دلاری در سال ۲۰۱۱ رساند.
در آوریل سال ۲۰۱۱، مجلهی تایمز تیم کوک را در لیست ۱۰۰ مرد بانفوذ سال قرار داد.
در ۲۹ اکتبر سال ۲۰۱۲، تیم کوک تغییراتی بنیادین در تیم اجرایی شرکت اپل به وجود آورد. اسکات فارستال، معاون ارشد iOS شد و تا زمانی که در اپل کار میکرد، نقش مشاور تیم کوک را هم به عهده داشت. جان بروت، مدیر بخش خردهفروشی اپل با پرداخت ۱۰۰ هزار سهم معادل با ۶۰ میلیون دلار از مقام خود منفصل شد و کریگ فدریگی به سمت ریاست مهندسی نرمافزار iOS، ادی کیو رئیس سابق بخش خدمات به سمت رهبری بخش نقشهها و سیری و باب منسفیلد مدیر سابق بخش سختافزار به سمت رهبری گروه فنآوریهای جدید منصوب شدند.
این تغییرات در سهماههی سوم سال مالی صورت گرفتند و علت این بود که میزان درآمد و سود شرکت، کمتر از میزان برآوردشده بود. تیم کوک مصمم بود فرهنگ جدیدی در شرکت اپل حاکم کند که در آن شخصیتهای ناسازگار با گروه وجود نداشته باشند و کارکنان با همکاری هم، وظایف خود را تاب بیاورند.
بزرگترین دستاوردهای اپل در زمان مدیرعاملی تیم کوک
در ماه می سال ۲۰۱۴، شرکت اپل با مدیریت تیم کوک بزرگترین خرید تاریخ خود را انجام داد؛ این شرکت، بیتس موزیک و بیتس الکترونیکسرا به مبلغ ۳ میلیارد دلار خریداری کرد. طبق این قرارداد، آندره یانگ و جیمی آیوین بنیانگذاران بیتس، در مقام اجرایی به شرکت اپل کمک میکردند. کوک در این زمینه گفته بود که بیتس موزیک و بیتس الکترونیکس دو کسبوکار در حال رشد سریع هستند که خط تولید اپل را تکمیل میکنند و به گسترش اکوسیستم اپل در آینده کمک خواهند کرد.
در ماه ژوئن سال ۲۰۱۴، در کنفرانس جهانی توسعهدهندگان، تیم کوک اعلام کرد که آخرین نسخهی سیستمعامل اپل برای دسکتاپ و گوشیهای همراه آماده شده است و در سپتامبر همان سال، اپل از گوشیهای آیفون 6 و آیفون 6 پلاس رونمایی کرد که هر دو صفحات نمایش بزرگتری نسبت به آیفونهای قبلی داشتند و ویژگیهای جدیدی مانند Apple Pay و Burst Selfies به آنها اضافه شده بود. بعلاوه کوک اولین محصول دوران مدیریتی خود را بانام اپل واچ که یک گجت پوشیدنی بود و فاکتورهای مربوط به تناسب اندام و سلامت کاربر را اندازه میگرفت، به دنیا معرفی کرد. اپل واچ راهی نوین برای توسعهی تکنولوژیهای مشابه باز کرد.
در دوران مدیریت تیم کوک، آیفون توسعه یافت و آیپدهای جدیدی هم معرفی شدند تا این خط تولید اپل از رشد باز نماند.
البته نمیتوان منکر شد که شرکت اپل در این مدت نوساناتی در سود و فروش خود داشته است. در سالهای اخیر، با توجه به رکود جهانی اقتصاد، سیاست تیم کوک مبنی بر بالا نگهداشتن سود از طریق بالا نگهداشتن قیمتها، زیاد موفقیتآمیز نبوده است. در کنار کاهش توان اقتصادی مردم کشورهایی که رکود را تجربه میکردند، پیشرفت سیستمعامل اندروید هم دلیل دیگری برای کاهش فروش آیفون بود.
سبک رهبری تیم کوک
تیم کوک هرروز صبح ساعت ۴، شروع به چک کردن ایمیلهای خود میکند و عادت دارد جلسات هفتگی یکشنبهشبها را پیشاپیش با کارکنان خود هماهنگ کند. او در سال ۲۰۱۳ اعلام کرد که استراتژی رهبری او بر سه اصل «مردم، راهبردها و اجرا» تمرکز دارد. اپل تحت رهبری تیم کوک، کمکهای خود را به خیریه افزایش داده است. بعلاوه او در سال ۲۰۱۳ لیزا جکسون، رئیس سابق آژانس حفاظت از محیط زیست، را استخدام کرد تا به شرکت اپل در توسعهی فعالیتهای مربوط به انرژیهای تجدید پذیر کمک کند.
زندگی شخصی تیم کوک
تیم کوک به پیادهروی، دوچرخهسواری و ورزش در باشگاه علاقهمنداست. برخی او را بهعنوان انسانی منزوی میشناسند؛ ولی واقعیت این است که او بر حفظ حریم خصوصی زندگی شخصیاش تأکید زیادی دارد.
در سال ۱۹۹۶، طبق یک تشخیص اشتباه پزشکی، به او گفتند که به بیماری مولتیپل اسکلروزیس (MS) مبتلا است. او میگوید همین اشتباه باعث شده است دنیا را از دریچهای دیگر ببیند. از آن زمان او در فعالیتهای خیریه و بشردوستانهی مختلفی شرکت کرده است، مانند مسابقههای دوچرخهسواری که درآمد آنها به درمان بیمارهای نیازمند اختصاص مییابد.
در سال ۲۰۱۰، تیم کوک در سخنرانی خود در دانشگاه آبرن بر اهمیت شهود در پروسههای تصمیمگیریهای مهم زندگی خود اذعان کرد. او افزود که برای عملی کردن شهود و ادراک، به سختکوشی و آمادگی نیاز است.
طبق آمار ارائهشده توسط مجله فورچن، حقوق سالیانه تیم کوک، ۹۰۰ هزار دلار است. او همچنین ۱۲۰ میلیون دلار از سهام شرکت اپل را در اختیار دارد، بعلاوهی سایر داراییهای او که ثروتی به ارزش ۶۶۵ میلیون دلار است. تیم کوک در ماه مارس سال ۲۰۱۵ اعلام کرد که طبق برنامه، کلیهی داراییهای خود را به خیریه اهدا خواهد کرد.
جوایز و افتخارات تیم کوک
در سال ۲۰۱۴، فاینانشال تایمز او را بهعنوان برترین مرد عرصه تجارت و تکنولوژی انتخاب کرد.
در سال ۲۰۱۵، تیم کوک موفق به دریافت جایزه انعطاف در برابر تغییرات شد.
در سال ۲۰۱۵،مجله فورچن او را بزرگترین رهبر دنیا نامید.
بازهم در سال ۲۰۱۵، تیم کوک موفق به دریافت جایزه ویژه کمپین حقوق بشر شد.